۱۵
اردیبهشت

جلسه ۱۲ : ساختار شرطی در زبان اسمبلی (Assembly)

دسته‌بندی‌ها :

جزئیات
نوع محتواآموزشی

همراهان عزیز وب سایت آموزشی پی وی لرن وقتتون بخیر و شادی، با آموزش زبان برنامه نویسی اسمبلی (Assembly) در خدمتتون خواهیم بود. در این بخش از آموزش، مبحث ساختار شرطی در زبان اسمبلی (Assembly) خواهیم داشت و به بررسی مواردی چون پرش شرطی (Conditional Jump) و غیر شرطی و دستورالعمل CMP می پردازیم. با ادامه ی آموزش ها همراه باشید.

فهرست

ساختار شرطی در زبان اسمبلی (Assembly)

اجرای شروط به زبان اسمبلی توسط چندین دستورالعمل حلقه و branching (پرش) انجام می شود. این دستورالعمل ها می توانند جریان کنترل را در یک برنامه تغییر دهند. اجرای شروط در دو سناریو مشاهده می شود.

ساختار شرطی در زبان اسمبلی (Assembly) را در جدولی داریم.

ردیف	ساختار شرطی
۱	پرش غير شرطي (unconditional Jump) توسط دستورالعمل JMP انجام می شود. اجرای شروط غالباً شامل انتقال كنترل به آدرس دستورالعملی است كه از دستورالعمل اجرای كنونی پیروی نمی كند. انتقال کنترل ممکن است رو به جلو باشد ، برای اجرای مجموعه جدیدی از دستورالعمل یا قبلی، اجرای دوباره همان مراحل.
۲	پرش شرطي (Conditional jump) بسته به شرایط ، توسط مجموعه ای از دستورالعمل های پرش <j <condition انجام می شود. دستورالعمل های شرطی، کنترل را با شکستن جریان پی در پی انتقال می دهند و آن ها را با تغییر مقدار افست در IP انجام می دهند.

ردیف

ساختار شرطی

پرش غير شرطي (unconditional Jump)

توسط دستورالعمل JMP انجام می شود. اجرای شروط غالباً شامل انتقال كنترل به آدرس دستورالعملی است كه از دستورالعمل اجرای كنونی پیروی نمی كند. انتقال کنترل ممکن است رو به جلو باشد ، برای اجرای مجموعه جدیدی از دستورالعمل یا قبلی، اجرای دوباره همان مراحل.

پرش شرطي (Conditional jump)

بسته به شرایط ، توسط مجموعه ای از دستورالعمل های پرش <j <condition انجام می شود. دستورالعمل های شرطی، کنترل را با شکستن جریان پی در پی انتقال می دهند و آن ها را با تغییر مقدار افست در IP انجام می دهند.

بگذارید قبل از بحث در مورد دستورالعمل های شرطی ، دستورالعمل CMP را مورد بحث قرار دهیم.

دستورالعمل CMP

دستورالعمل CMP دو عملوند را مقایسه می کند. عموماً در اجرای شرطی مورد استفاده قرار می گیرد. این دستورالعمل اساساً برای مقایسه این که آیا عملوند برابر است یا خیر ، یک عملوند را از دیگری کم می کند. باعث اختلال در عملوند های منبع یا مقصد نمی شود. از آن به همراه دستورالعمل پرش شرطی برای تصمیم گیری استفاده می شود.

سینتکس

مثال :

CMP destination, source

1	CMP destination, source

CMP دو فیلد داده عددی را مقایسه می کند. عملوند مقصد می تواند در ثبات یا در حافظه باشد. عملوند منبع می تواند یک داده ثابت (فوری)، ثبات یا حافظه باشد.

مثال

مثال :

CMP DX,	00  ; Compare the DX value with zero
JE  L7      ; If yes, then jump to label L7
.
.
L7: ...

CMP DX, 00 ; Compare the DX value with zero

JE L7 ; If yes, then jump to label L7

L7: ...

CMP بیش تر برای مقایسه این که آیا یک مقدار شمارنده به تعداد دفعاتی که یک حلقه برای اجرا نیاز دارد رسیده است، استفاده می شود. شرایط معمولی زیر را در نظر بگیرید.

مثال :

INC	EDX
CMP	EDX, 10	; Compares whether the counter has reached 10
JLE	LP1     ; If it is less than or equal to 10, then jump to LP1

INC EDX

CMP EDX, 10 ; Compares whether the counter has reached 10

JLE LP1 ; If it is less than or equal to 10, then jump to LP1

پرش غير شرطي (Unconditional Jump)

همان طور که قبلاً ذکر شد ، این کار با دستور JMP انجام می شود. اجرای شروط غالباً شامل انتقال كنترل به آدرس دستورالعملی است كه از دستورالعمل اجرای كنونی پیروی نمی كند. انتقال کنترل ممکن است رو به جلو باشد ، برای اجرای مجموعه جدیدی از دستورالعمل یا قبلی، اجرای دوباره همان مراحل.

سینتکس

دستورالعمل JMP نام لیبلی را در اختیار شما قرار می دهد که سریعاً جریان کنترل انتقال یابد. سینتکس دستورالعمل JMP به شکل زیر است.

مثال :

JMP	label

JMP label

مثال

قطعه کد زیر دستورالعمل JMP را نشان می دهد.

مثال :

MOV  AX, 00    ; Initializing AX to 0
MOV  BX, 00    ; Initializing BX to 0
MOV  CX, 01    ; Initializing CX to 1
L20:
ADD  AX, 01    ; Increment AX
ADD  BX, AX    ; Add AX to BX
SHL  CX, 1     ; shift left CX, this in turn doubles the CX value
JMP  L20       ; repeats the statements

MOV AX, 00 ; Initializing AX to 0

MOV BX, 00 ; Initializing BX to 0

MOV CX, 01 ; Initializing CX to 1

L20:

ADD AX, 01 ; Increment AX

ADD BX, AX ; Add AX to BX

SHL CX, 1 ; shift left CX, this in turn doubles the CX value

JMP L20 ; repeats the statements

پرش شرطی (Conditional Jump)

اگر برخی از شروط مشخص در پرش شرطی براورده شود ، جریان کنترل به دستورالعمل هدف منتقل می شود. بسته به شرایط و داده ها دستورالعمل های پرش شرطی متعددی وجود دارد.

در زیر دستورالعمل های پرش شرطی مورد استفاده در داده های علامت دار مورد استفاده برای عملیات حسابی آمده است.

دستورالعمل	شرح	Flag ها
JE/JZ	پرش در صورتی که مساوی است یا پرش در صورتی که صفر است.	ZF
JNE/JNZ	پرش در صورتی که مساوی نیست یا پرش در صورتی که صفر نیست.	ZF
JG/JNLE	پرش در صورتی که پایین و مساوی نیست یا پرش در صورتی که بزرگ تر است.	OF, SF, ZF
JGE/JNL	پرش در صورتی که پایین نیست یا پرش در صورتی که بزرگ تر یا مساوی است.	OF, SF
JL/JNGE	پرش در صورتی که پایین است یا پرش در صورتی که بزرگ تر یا مساوی نیست.	OF, SF
JLE/JNG	پرش در صورتی که پایین و مساوی است یا پرش در صورتی که بزرگ تر نیست.	OF, SF, ZF

در زیر دستورالعمل های پرش شرطی مورد استفاده در داده های بدون علامت استفاده شده برای عملیات منطقی آورده شده است.

دستورالعمل	شرح	Flag ها
JE/JZ	پرش در صورت مساوی بودن یا پرش در صورت صفر بودن	ZF
JNE/JNZ	پرش در صورت مساوی نبودن یا پرش در صورت صفر نبودن	ZF
JA/JNBE	پرش در صورتی که بالاتر است یا پرش در صورتی که پایین یا مساوی نیست.	CF, ZF
JAE/JNB	پرش در صورتی که پایین نیست یا پرش در صورتی که بالاتر یا مساوی است	CF
JB/JNAE	پرش در صورتی که پایین است یا پرش در صورتی که بالاتر یا مساوی نیست.	CF
JBE/JNA	پرش در صورتی که بالا نیست یا پرش در صورتی که پایین یا مساوی است.	AF, CF

دستورالعمل های پرش شرطی زیر موارد ویژه ای دارند و مقدار flag ها را بررسی می کنند.

دستورالعمل	شرح	Flag ها
JXCZ	Jump if CX is Zero	none
JC	پرش در صورتی که رقم نقلی وجود دارد.	CF
JNC	پرش در صورتی که رقم نقلی وجود ندارد.	CF
JO	پرش در صورتی که سرريز وجود دارد.	OF
JNO	پرش در صورتی که سرريز وجود ندارد.	OF
JP/JPE	پرش در صورتی که پريتی زوج است یا پرش در صورتی که پريتی است.	PF
JNP/JPO	پرش در صورتی که پريتی فرد است یا پرش در صورتی که پريتی نیست.	PF
JS	پرش در صورتی که مثبت است.	SF
JNS	پرش در صورتی که منفی است.	SF

سینتکس مجموعه دستورالعمل های J <condition> :

مثال

مثال :

CMP	AL, BL
JE	EQUAL
CMP	AL, BH
JE	EQUAL
CMP	AL, CL
JE	EQUAL
NON_EQUAL: ...
EQUAL: ...

CMP AL, BL

JE EQUAL

CMP AL, BH

JE EQUAL

CMP AL, CL

JE EQUAL

NON_EQUAL: ...

EQUAL: ...

در ادامه مثال دیگری را بررسی می کنیم.

مثال

برنامه زیر بزرگ ترین از سه متغیر را نشان می دهد. متغیرها متغیرهای دو رقمی هستند. سه متغیر num1 ، num2 و num3 به ترتیب دارای مقادیر ۴۷ ، ۲۲ و ۳۱ می باشند.

مثال :

Live Demo
section	.text
   global _start         ;must be declared for using gcc

_start:	                 ;tell linker entry point
   mov   ecx, [num1]
   cmp   ecx, [num2]
   jg    check_third_num
   mov   ecx, [num2]
   
	check_third_num:

   cmp   ecx, [num3]
   jg    _exit
   mov   ecx, [num3]
   
	_exit:
   
   mov   [largest], ecx
   mov   ecx,msg
   mov   edx, len
   mov   ebx,1	;file descriptor (stdout)
   mov   eax,4	;system call number (sys_write)
   int   0x80	;call kernel
	
   mov   ecx,largest
   mov   edx, 2
   mov   ebx,1	;file descriptor (stdout)
   mov   eax,4	;system call number (sys_write)
   int   0x80	;call kernel
    
   mov   eax, 1
   int   80h

section	.data
   
   msg db "The largest digit is: ", 0xA,0xD 
   len equ $- msg 
   num1 dd '47'
   num2 dd '22'
   num3 dd '31'

segment .bss
   largest resb 2

Live Demo

section .text

global _start ;must be declared for using gcc

_start: ;tell linker entry point

mov ecx, [num1]

cmp ecx, [num2]

jg check_third_num

mov ecx, [num2]

check_third_num:

cmp ecx, [num3]

jg _exit

mov ecx, [num3]

_exit:

mov [largest], ecx

mov ecx,msg

mov edx, len

mov ebx,1 ;file descriptor (stdout)

mov eax,4 ;system call number (sys_write)

int 0x80 ;call kernel

mov ecx,largest

mov edx, 2

mov ebx,1 ;file descriptor (stdout)

mov eax,4 ;system call number (sys_write)

int 0x80 ;call kernel

mov eax, 1

int 80h

section .data

msg db "The largest digit is: ", 0xA,0xD

len equ $- msg

num1 dd '47'

num2 dd '22'

num3 dd '31'

segment .bss

largest resb 2

هنگامی که کد فوق کامپایل و اجرا می شود ، نتیجه زیر را ایجاد می کند.

مثال :

The largest digit is: 
47

1 2	The largest digit is: 47

مبحث ساختار شرطی در زبان اسمبلی (Assembly) را در این بخش به پایان می رسونیم.

کلام پایانی

در مبحث ساختار شرطی در زبان اسمبلی (Assembly) به بررسی پرش شرطی (Conditional Jump) و غیر شرطی و دستورالعمل CMP پرداختیم. در جلسه ی آینده مبحث حلقه ها را مورد بررسی قرار خواهیم داد. با آموزش زبان اسمبلی (Assembly) از وب سایت آموزشی پی وی لرن همراه باشید.

QR: جلسه ۱۲ : ساختار شرطی در زبان اسمبلی (Assembly)

به اشتراک بگذارید

دیدگاه کاربران

تعداد دیدگاه : 0

پی وی لرن – آموزش برنامه نویسی و طراحی وب سایت

دوره های آموزشی آکادمی پی وی لرن (پروژه محور و ویژه بازار کار)

جلسه ۱۲ : ساختار شرطی در زبان اسمبلی (Assembly)

ساختار شرطی در زبان اسمبلی (Assembly)

دستورالعمل CMP

سینتکس

مثال

پرش غير شرطي (Unconditional Jump)

سینتکس

مثال

پرش شرطی (Conditional Jump)

مثال

مثال

کلام پایانی

لیست مطالب دوره

مطالب ویژه

دسته های اصلی

برگه ها

بلاگ