۱۵
اردیبهشت

جلسه ۱۰-۰۱ : دستورالعمل های محاسباتی در زبان اسمبلی (Assembly)

دسته‌بندی‌ها :

جزئیات
نوع محتواآموزشی

همراهان عزیز وب سایت آموزشی پی وی لرن وقتتون بخیر و شادی، با آموزش زبان برنامه نویسی اسمبلی (Assembly) در خدمتتون خواهیم بود. دستورالعملهای محاسباتی در زبان اسمبلی (Assembly) را با بررسی دستورالعمل MUL / IMUL و دستورالعمل های ADD و SUB و غیره آغاز می کنیم. با ما همراه باشید.

فهرست

دستورالعملهای محاسباتی در زبان اسمبلی (Assembly)

دستورالعمل INC

دستورالعمل INC يک واحد به عملوند خود اضافه خواهد کرد. این بر روی یک عملگر واحد کار می کند که می تواند در یک رجیستر یا حافظه باشد.

سینتکس

دستورالعمل INC دارای سینتکس زیر است.

مثال :

INC destination

1	INC destination

مقصد عملوند می تواند یک عملوند ۸ بیتی ، ۱۶ بیتی یا ۳۲ بیتی باشد.

مثال

مثال :

INC EBX	     ; Increments 32-bit register
INC DL       ; Increments 8-bit register
INC [count]  ; Increments the count variable

INC EBX ; Increments 32-bit register

INC DL ; Increments 8-bit register

INC [count] ; Increments the count variable

دستورالعمل DEC

دستورالعمل DEC يک واحد از عملوند خود کم خواهد کرد. این بر روی یک عملگر واحد کار می کند که می تواند در یک رجیستر یا حافظه باشد.

سینتکس

دستورالعمل DEC دارای سینتکس زیر است.

مثال :

DEC destination

1	DEC destination

مقصد عملوند می تواند یک عملوند ۸ بیتی ، ۱۶ بیتی یا ۳۲ بیتی باشد.

مثال

مثال :

segment .data
   count dw  0
   value db  15
	
segment .text
   inc [count]
   dec [value]
	
   mov ebx, count
   inc word [ebx]
	
   mov esi, value
   dec byte [esi]

segment .data

count dw 0

value db 15

segment .text

inc [count]

dec [value]

mov ebx, count

inc word [ebx]

mov esi, value

dec byte [esi]

دستورالعمل های ADD و SUB

دستورالعمل های ADD و SUB برای اضافه یا تفریق ساده از داده های باینری در اندازه های بایت ، word و doubleword ، یعنی برای اضافه کردن یا تفریق عملوندهای ۸ بیتی ، ۱۶ بیتی یا ۳۲ بیتی به ترتیب استفاده می شود.

سینتکس

دستورالعمل های ADD و SUB دارای سینتکس زیر هستند.

مثال :

ADD/SUB	destination, source

1	ADD/SUB destination, source

دستورالعمل ADD / SUB می تواند به شکل های زير استفاده شود:

Register to register
Memory to register
Register to memory
Register to constant data
Memory to constant data

اما ، مانند سایر دستورالعمل ها ، عملکرد memory-to-memory با استفاده از دستورالعمل های ADD / SUB امکان پذیر نیست. یک عملیات ADD یا SUB سرریز (overflow) و یا carry flag ها را تنظیم می کند.

مثال

در مثال زیر دو رقم از کاربر خواسته می شود ، ارقام را در دجیستر EAX و EBX ذخیره کنید ، مقادیر را اضافه کنید ، نتیجه را در مکان حافظه “res” ذخیره کنید و در آخر نتیجه را نمایش دهید.

مثال :

SYS_EXIT  equ 1
SYS_READ  equ 3
SYS_WRITE equ 4
STDIN     equ 0
STDOUT    equ 1

segment .data 

   msg1 db "Enter a digit ", 0xA,0xD 
   len1 equ $- msg1 

   msg2 db "Please enter a second digit", 0xA,0xD 
   len2 equ $- msg2 

   msg3 db "The sum is: "
   len3 equ $- msg3

segment .bss

   num1 resb 2 
   num2 resb 2 
   res resb 1    

section	.text
   global _start    ;must be declared for using gcc
	
_start:             ;tell linker entry point
   mov eax, SYS_WRITE         
   mov ebx, STDOUT         
   mov ecx, msg1         
   mov edx, len1 
   int 0x80                

   mov eax, SYS_READ 
   mov ebx, STDIN  
   mov ecx, num1 
   mov edx, 2
   int 0x80            

   mov eax, SYS_WRITE        
   mov ebx, STDOUT         
   mov ecx, msg2          
   mov edx, len2         
   int 0x80

   mov eax, SYS_READ  
   mov ebx, STDIN  
   mov ecx, num2 
   mov edx, 2
   int 0x80        

   mov eax, SYS_WRITE         
   mov ebx, STDOUT         
   mov ecx, msg3          
   mov edx, len3         
   int 0x80

   ; moving the first number to eax register and second number to ebx
   ; and subtracting ascii '0' to convert it into a decimal number
	
   mov eax, [num1]
   sub eax, '0'
	
   mov ebx, [num2]
   sub ebx, '0'

   ; add eax and ebx
   add eax, ebx
   ; add '0' to to convert the sum from decimal to ASCII
   add eax, '0'

   ; storing the sum in memory location res
   mov [res], eax

   ; print the sum 
   mov eax, SYS_WRITE        
   mov ebx, STDOUT
   mov ecx, res         
   mov edx, 1        
   int 0x80

exit:    
   
   mov eax, SYS_EXIT   
   xor ebx, ebx 
   int 0x80

SYS_EXIT equ 1

SYS_READ equ 3

SYS_WRITE equ 4

STDIN equ 0

STDOUT equ 1

segment .data

msg1 db "Enter a digit ", 0xA,0xD

len1 equ $- msg1

msg2 db "Please enter a second digit", 0xA,0xD

len2 equ $- msg2

msg3 db "The sum is: "

len3 equ $- msg3

segment .bss

num1 resb 2

num2 resb 2

res resb 1

section .text

global _start ;must be declared for using gcc

_start: ;tell linker entry point

mov eax, SYS_WRITE

mov ebx, STDOUT

mov ecx, msg1

mov edx, len1

int 0x80

mov eax, SYS_READ

mov ebx, STDIN

mov ecx, num1

mov edx, 2

int 0x80

mov eax, SYS_WRITE

mov ebx, STDOUT

mov ecx, msg2

mov edx, len2

int 0x80

mov eax, SYS_READ

mov ebx, STDIN

mov ecx, num2

mov edx, 2

int 0x80

mov eax, SYS_WRITE

mov ebx, STDOUT

mov ecx, msg3

mov edx, len3

int 0x80

; moving the first number to eax register and second number to ebx

; and subtracting ascii '0' to convert it into a decimal number

mov eax, [num1]

sub eax, '0'

mov ebx, [num2]

sub ebx, '0'

; add eax and ebx

add eax, ebx

; add '0' to to convert the sum from decimal to ASCII

add eax, '0'

; storing the sum in memory location res

mov [res], eax

; print the sum

mov eax, SYS_WRITE

mov ebx, STDOUT

mov ecx, res

mov edx, 1

int 0x80

exit:

mov eax, SYS_EXIT

xor ebx, ebx

int 0x80

هنگامی که کد فوق کامپایل و اجرا شد ، نتیجه زیر را ایجاد می کند.

مثال :

Enter a digit:
3
Please enter a second digit:
4
The sum is:
7

Enter a digit:

Please enter a second digit:

The sum is:

برنامه با متغیرهای hardcoded شده :

مثال :

section	.text
   global _start    ;must be declared for using gcc
	
_start:             ;tell linker entry point
   mov	eax,'3'
   sub     eax, '0'
	
   mov 	ebx, '4'
   sub     ebx, '0'
   add 	eax, ebx
   add	eax, '0'
	
   mov 	[sum], eax
   mov	ecx,msg	
   mov	edx, len
   mov	ebx,1	;file descriptor (stdout)
   mov	eax,4	;system call number (sys_write)
   int	0x80	;call kernel
	
   mov	ecx,sum
   mov	edx, 1
   mov	ebx,1	;file descriptor (stdout)
   mov	eax,4	;system call number (sys_write)
   int	0x80	;call kernel
	
   mov	eax,1	;system call number (sys_exit)
   int	0x80	;call kernel
	
section .data
   msg db "The sum is:", 0xA,0xD 
   len equ $ - msg   
   segment .bss
   sum resb 1

section .text

global _start ;must be declared for using gcc

_start: ;tell linker entry point

mov eax,'3'

sub eax, '0'

mov ebx, '4'

sub ebx, '0'

add eax, ebx

add eax, '0'

mov [sum], eax

mov ecx,msg

mov edx, len

mov ebx,1 ;file descriptor (stdout)

mov eax,4 ;system call number (sys_write)

int 0x80 ;call kernel

mov ecx,sum

mov edx, 1

mov ebx,1 ;file descriptor (stdout)

mov eax,4 ;system call number (sys_write)

int 0x80 ;call kernel

mov eax,1 ;system call number (sys_exit)

int 0x80 ;call kernel

section .data

msg db "The sum is:", 0xA,0xD

len equ $ - msg

segment .bss

sum resb 1

هنگامی که کد فوق کامپایل و اجرا شد ، نتیجه زیر را ایجاد می کند.

مثال :

The sum is:
7

1 2	The sum is: 7

دستورالعمل MUL / IMUL

برای ضرب داده های باینری دو دستورالعمل وجود دارد. دستورالعمل (MUL (Multiply داده های بدون علامت را، و (IMUL (Integer Multiply داده های علامت دار را مدیریت می کند. هر دو دستورالعمل روی Carry و Overflow flag تأثیر می گذارند.

سینتکس

سینتکس دستورالعمل MUL / IMUL به شرح زیر است.

مثال :

MUL/IMUL multiplier

1	MUL/IMUL multiplier

دستور ضرب بسته به اندازه تک عملوند خود به چند شکل ممکن است عمل کند. بخش زیر دستورالعمل MUL را توضیح می دهد.

ردیف	سناریوها
۱	در صورتی که عملوند یک بایتی باشد، عملوند را در AL ضرب کرده نتيجه را در AX ذخيره می کند. ۸ بیت نتیجه با مرتبه بالا در AH ذخیره می شود و ۸ بیت با مرتبه پایین در AL ذخیره می شود.
۲	در صورتی که عملوند دو بايتی (یک کلمه) باشد، عملوند را در AX ضرب کرده نتيجه را در ثبات DX:AX قرار می دهد. به عبارتی نتیجه حاصل شده یک doubleword است که به دو ثبات نیاز دارد. قسمت مرتبه بالا (سمت چپ) در DX ذخیره می شود و قسمت مرتبه پایین (سمت راست) در AX ذخیره می شود. The multiplicand should be in the AX register, and the multiplier is a word in memory or another register. For example, for an instruction like MUL DX, you must store the multiplier in DX and the multiplicand in AX. The resultant product is a doubleword, which will need two registers. The high-order (leftmost) portion gets stored in DX and the lower-order (rightmost) portion gets stored in AX.
۳	وقتی عملوند دو مقدار doubleword باشد، عملوند را در EAX ضرب کرده و نتیجه تولید شده در ثبات EDX:EAX ذخیره می شود ، یعنی ۳۲ بیت مرتبه بالا در رجیستری EDX ذخیره می شود و ۳۲ بیت مرتبه پایین در ثبات EAX ذخیره می شود.

ردیف

سناریوها

در صورتی که عملوند یک بایتی باشد، عملوند را در AL ضرب کرده نتيجه را در AX ذخيره می کند.

۸ بیت نتیجه با مرتبه بالا در AH ذخیره می شود و ۸ بیت با مرتبه پایین در AL ذخیره می شود.

Arithmetic1

در صورتی که عملوند دو بايتی (یک کلمه) باشد، عملوند را در AX ضرب کرده نتيجه را در ثبات DX:AX قرار می دهد. به عبارتی نتیجه حاصل شده یک doubleword است که به دو ثبات نیاز دارد. قسمت مرتبه بالا (سمت چپ) در DX ذخیره می شود و قسمت مرتبه پایین (سمت راست) در AX ذخیره می شود.

The multiplicand should be in the AX register, and the multiplier is a word in memory or another register. For example, for an instruction like MUL DX, you must store the multiplier in DX and the multiplicand in AX.

The resultant product is a doubleword, which will need two registers. The high-order (leftmost) portion gets stored in DX and the lower-order (rightmost) portion gets stored in AX.

Arithmetic2

وقتی عملوند دو مقدار doubleword باشد، عملوند را در EAX ضرب کرده و نتیجه تولید شده در ثبات EDX:EAX ذخیره می شود ، یعنی ۳۲ بیت مرتبه بالا در رجیستری EDX ذخیره می شود و ۳۲ بیت مرتبه پایین در ثبات EAX ذخیره می شود.

Arithmetic3

مثال

مثال :

MOV AL, 10
MOV DL, 25
MUL DL
...
MOV DL, 0FFH	; DL= -1
MOV AL, 0BEH	; AL = -66
IMUL DL

MOV AL, 10

MOV DL, 25

MUL DL

...

MOV DL, 0FFH ; DL= -1

MOV AL, 0BEH ; AL = -66

IMUL DL

مبحث دستورالعملهای محاسباتی در زبان اسمبلی (Assembly) را با مثالی ادامه می دهیم.

مثال

مثال زیر ۳ را با ۲ ضرب می کند و نتیجه را نمایش می دهد.

مثال :

section	.text
   global _start    ;must be declared for using gcc
	
_start:             ;tell linker entry point

   mov	al,'3'
   sub     al, '0'
	
   mov 	bl, '2'
   sub     bl, '0'
   mul 	bl
   add	al, '0'
	
   mov 	[res], al
   mov	ecx,msg	
   mov	edx, len
   mov	ebx,1	;file descriptor (stdout)
   mov	eax,4	;system call number (sys_write)
   int	0x80	;call kernel
	
   mov	ecx,res
   mov	edx, 1
   mov	ebx,1	;file descriptor (stdout)
   mov	eax,4	;system call number (sys_write)
   int	0x80	;call kernel
	
   mov	eax,1	;system call number (sys_exit)
   int	0x80	;call kernel

section .data
msg db "The result is:", 0xA,0xD 
len equ $- msg   
segment .bss
res resb 1

section .text

global _start ;must be declared for using gcc

_start: ;tell linker entry point

mov al,'3'

sub al, '0'

mov bl, '2'

sub bl, '0'

mul bl

add al, '0'

mov [res], al

mov ecx,msg

mov edx, len

mov ebx,1 ;file descriptor (stdout)

mov eax,4 ;system call number (sys_write)

int 0x80 ;call kernel

mov ecx,res

mov edx, 1

mov ebx,1 ;file descriptor (stdout)

mov eax,4 ;system call number (sys_write)

int 0x80 ;call kernel

mov eax,1 ;system call number (sys_exit)

int 0x80 ;call kernel

section .data

msg db "The result is:", 0xA,0xD

len equ $- msg

segment .bss

res resb 1

هنگامی که کد فوق کامپایل و اجرا شد ، نتیجه زیر را ایجاد می کند.

مثال :

The result is:
6

1 2	The result is: 6

کلام پایانی

دستورالعملهای محاسباتی در زبان اسمبلی (Assembly) را با دستورالعمل MUL / IMUL مورد بررسی قرار دادیم. در بخش بعدی نیز مبحث دستورالعمل های محاسباتی را با مبحث دستورالعمل DIV / IDIV ادامه خواهیم داد. با ادامه ی آموزش ها از وب سایت آموزشی پی وی لرن همراه باشید.

QR: جلسه ۱۰-۰۱ : دستورالعمل های محاسباتی در زبان اسمبلی (Assembly)

به اشتراک بگذارید

دیدگاه کاربران

تعداد دیدگاه : 0

پی وی لرن – آموزش برنامه نویسی و طراحی وب سایت

دوره های آموزشی آکادمی پی وی لرن (پروژه محور و ویژه بازار کار)

جلسه ۱۰-۰۱ : دستورالعمل های محاسباتی در زبان اسمبلی (Assembly)

دستورالعملهای محاسباتی در زبان اسمبلی (Assembly)

دستورالعمل INC

سینتکس

دستورالعمل DEC

سینتکس

دستورالعمل های ADD و SUB

مثال

دستورالعمل MUL / IMUL

سینتکس

مثال

مثال

کلام پایانی

لیست مطالب دوره

مطالب ویژه

دسته های اصلی

برگه ها

بلاگ