۶
تیر

شیوه‌نامه آبشاری – css – cascading style sheets

دسته‌بندی‌ها : بلاگ
بازدید : 615

شیوه‌نامهٔ آبشاری یا روی‌انداز آبشاری سَبْک یا سی‌اس‌اس (به انگلیسی: CSS: Cascading Style Sheets) در کنار اچ‌تی‌ام‌ال هستهٔ فناوری ساخت صفحه‌های وب هستند. سی‌اس‌اس روشی ساده برای نمایش چیدمان و جلوه‌های تصویری (مانند نوع قلم، رنگ و اندازه‌ها) بر صفحه‌های وب است.

شیوه‌نامهٔ آبشاری از جنس زبان‌های نشانه‌گذاری، با ساختار متن سادهٔ رایانه هستند و درون هرکدام، دستورهایی آبشار مانند و پی‌درپی، برای چگونگی نمایش هر صفحه وب افزوده می‌شود.

به گفته‌ای ساده‌تر، این دستورها روش نشان داده شدن قلم‌ها و اندازه‌شان، رنگ‌ها و پس زمینه‌ها، روش چیدمان موزاییک‌های دربرگیرنده داده‌ها (دیواره‌ها)، و بسیاری دیگر از عنصرهای ساختار هر صفحه وب را، درون خود جای می‌دهند.

Cascading Style Sheets – css

بیشترین استفاده‌ای که از این زبان در حال حاضر می‌شود مشخص کردن سبک صفحهٔ وب اچ‌تی‌ام‌ال و اکس‌اچ‌تی‌ام‌ال است ولی آن را می‌توان بر هر نوع مستند اکس‌ام‌ال از جمله اس‌وی‌جی و اکس‌یوال اعمال کرد. نگهداری و تغییر مشخصات سی‌اس‌اس به عهدهٔ کنسرسیوم وب جهانگستر است.

فهرست

استانداردهای تازه

در بحث طراحی با استانداردهای وب، همه ساختار گرافیکی و تصویری صفحه‌های وب باید درون این شیوه‌نامهٔ آبشاری قرار گیرد و لابه‌لای صفحه‌های وب نباید دستورهایی از این جنس، برای درج چگونگی نمایش صفحه‌ها نوشته شود. به بیانی دیگر، ساختار سند و متن در هر صفحه، باید پاکیزه باشد و دستورهای چگونگی نمایش و زیبایی، همگی یکسره در شیوه‌نامهٔ آبشاری افزوده شوند.

برتری‌ها

با اینکه در سال‌های نخست پیدایش طراحی وب، طراح‌ها از جدول‌ها و ترفند پنهان‌سازی آن‌ها برای چیدمان کمک می‌گرفتند، روش مدرن طراحی وب، این روند را منسوخ کرده‌است. چیدمان اکنون، تنها با دیواره (یا DIV)، که برتری‌های فراوانی نسبت به جدول‌ها (یا TABLE) دارند، انجام می‌شود. هر دیواره، یک موزاییک مجازی بخش‌کننده صفحه‌است که کار چیدمان را آسان‌تر انجام می‌دهد.

جدول‌ها به جایگاه نمایش داده‌های ستونی خود بازگشتند و دیگر از آن‌ها برای چیدن داده‌های صفحه‌های وب استفاده نمی‌شود. شیوه‌نامهٔ آبشاری، افزون بر سبک تر کردن هر صفحه وب و پاک‌تر کردن آن، از داده‌های تصویری و نمایشی استاندارد، روش طراحی وب را به میزان فراوانی آسان تر و دسترسایی و کارایی وب را بهتر کرده‌اند.

پهنای باند

یک شیوه‌نامهٔ آبشاری معمولاً در حافظه پنهان مرورگر ذخیره می‌شود، بنابراین می‌تواند بدون نیاز به بازخوانی در چندین صفحه استفاده شود که این امر باعث کاهش تبادل اطلاعات در شبکه می‌شود.

نسخه‌ها

شیوه‌نامهٔ آبشاری، روش چاپ شدن، روش شنیده شدن صدا برای کاربرانی با مشکل دسترسایی، و دستورهای فراوان دیگری را برای چگونگی نمایش سایه زیر قلم‌ها و پس زمینه‌های هر صفحه وب را در خود جای می‌دهند. آخرین نسخه پیشنهاد شده از استاندارد شیوه‌نامهٔ آبشاری، نسخه ۳ می‌باشد که هنوز در مسیر پیشنهادی قرار دارد و مرورگرهای اینترنتی، هنوز تمام دستورهایش را پشتیبانی نمی‌کنند.

نحوه استفاده

برای درج CSS در یک سند اچ‌تی‌ام‌ال از یکی از سه روش زیر می‌توان بهره گرفت:

شیوه‌نامهٔ خارجی
در این روش برای اتصال یک سند CSS که با پسوند .css شناخته می‌شود، از تگ <link> در قسمت <head> استفاده می‌شود. مثال:

مثال :

<head>
<link rel="stylesheet" type="text/css" href="mystyle.css"/>
</head>

<head>

</head>

شیوه‌نامهٔ داخلی
شیوه‌نامهٔ داخلی در قسمت <head> در سند اچ‌تی‌ام‌ال، با استفاده از تگ <style> معین می‌گردد. مانند زیر:

مثال :

<head>
<style type="text/css">
hr {color:sienna;}
p {margin-left:20px;}
</style>
</head>

<head>

hr {color:sienna;}

p {margin-left:20px;}

</style>

</head>

شیوه‌نامهٔ درون خطی
در این روش مشخصات شیوه‌نامهٔ در تگ مربوطه ذکر می‌شود. مانند زیر:

مثال :

<p style="color:sienna;margin-left:20px">

1	<p style="color:sienna;margin-left:20px">

این بندی جدید است.</p>

اولویت انتخاب قوانین

معمولاً دلیل اثر نداشتن قوانین CSS بر روی برخی عناصر اهمیت متفاوت انتخابگر (selector)ها می‌باشد. برای به حداقل رساندن زمان پیدا کردن باگ‌ها می‌بایست با طرز کار مفسر مرورگرها آشنایی کافی داشته باشید. در بیشتر موارد چنین مشکلاتی زمانی پیش می‌آیند که جایی در قوانین CSS تان انتخابگری با اولویت بیشتر تعریف کرده‌اید.

نحوه محاسبه اولویت

روش اول: از ۰ شروع کنید، برای خصوصیت (attribute) استایل ۱۰۰۰ را اضافه کنید؛ برای هر شناسه ۱۰۰ اضافه کنید؛ برای هر خصوصیت، کلاس یا شبه کلاس ۱۰ اضافه کنید؛ برای هر نام عنصر یا شبه عنصر ۱ اضافه کنید. بنابراین در انتخابگر

مثال :

<span class="nt">body</span> <span class="p">#</span><span class="nn">content</span> <span class="p">.</span><span class="nc">data</span> <span class="nt">img</span><span class="p">:</span><span class="nd">hover</span>

1	<span class="nt">body</span> <span class="p">#</span><span class="nn">content</span> <span class="p">.</span><span class="nc">data</span> <span class="nt">img</span><span class="p">:</span><span class="nd">hover</span>

ارزش اولویت ۱۲۲ خواهد بود (۰,۱،۲,۲ یا ۰۱۲۲): ۱۰۰ برای

مثال :

<span class="p">#</span><span class="nn">content</span>

1	<span class="p">#</span><span class="nn">content</span>

، ۱۰ برای

مثال :

<span class="p">.</span><span class="nc">data</span>

1	<span class="p">.</span><span class="nc">data</span>

، ۱۰ برای

مثال :

<span class="p">:</span><span class="nd">hover</span>

1	<span class="p">:</span><span class="nd">hover</span>

، ۱ برای

مثال :

<span class="nt">body</span>

1	<span class="nt">body</span>

و ۱ برای

مثال :

<span class="nt">img</span>

1	<span class="nt">img</span>

روش دوم: تعداد خصوصیت‌های شناسه در انتخابگر را بشمارید (= a). تعداد سایر خصوصیت‌ها و شبه کلاس‌ها در انتخابگر را بشمارید (= b). تعداد نام عناصر و شبه عناصر در انتخابگر را نیز بشمارید (= c). الحاق سه عدد a-b-c ارزش اولویت را نشان می‌دهد.

جمع بندی

شیوه‌نامه‌ آبشاری یا Cascading Style Sheet (به اختصار CSS)، یک زبان طراحی استایل است که به منظور تعیین و توصیف ظاهر و نحوه‌ی نمایش یک سندِ نوشته شده با زبان‌های نشانه‌گذاری به کار می‌رود.