جلسه ۰۵-۰۲ : نشان گذاری های پایه در UML

• جزئیات
• نوع محتواآموزشی

مقدمه

سلام و وقت بخیر. با آموزش زبان مدل سازی یکنواخت (UML) از وب سایت آموزشی پی وی لرن در خدمتتون خواهیم بود. نشان گذاری های پایه در UML رو در این بخش نیز ادامه خواهیم داد و نشان گذاری انجمنی (Dependency) در UML ، نشان گذاری تعامل (Interaction) در UML ، نشان گذاری Final State و غیره رو مورد بررسی قرار می دهیم.

نشان گذاری های پایه در UML

نشان گذاری Final State

Final State برای نشان دادن پایان یک فرآیند استفاده می شود. این نماد تقریباً در تمام نمودارها برای توصیف پایان پروسه استفاده می شود.

نشان گذاری های پایه در UML

استفاده از نشان گذاری Final State برای نشان دادن نقطه خاتمه یک فرآیند است.

نشان گذاری Active class

Active class به نظر می رسد شبیه به یک کلاسی باشد که خط حاشیه ی ممتد آن را محصور کرده است. نشان گذاری Active class معمولاً برای توصیف رفتار همزمان یک سیستم استفاده می شود.

نشان گذاری های پایه در UML

Active class برای نشان دادن همروندی در یک سیستم استفاده می شود.

نشان گذاری اجزا (Component)

یک جزء یا کامپوننت در UML در شکل زیر با یک نام درج شده در داخل آن نشان داده شده است. هر جا که لازم باشد المان های اضافی می توانند اضافه شوند.

نشان گذاری های پایه در UML

کامپوننت برای نشان دادن هر بخشی از سیستم که نمودارهای UML برای آن ساخته شده است ، استفاده می شود.

نشان گذاری گره (Node notation)

یک Node در UML توسط یک کادر مربع شکل، نشان داده شده است که در شکل زیر با یک نام نمایش داده شده است. یک گره نمایانگر مؤلفه فیزیکی سیستم است.

نشان گذاری های پایه در UML

گره یا node برای نشان دادن قسمت فیزیکی سیستم مانند سرور ، شبکه و غیره استفاده می شود.

اشیا رفتاری (Behavioral things)

قطعات پویا یا دینامیک یکی از مهم ترین عناصر UML هستند. UML مجموعه ای از ویژگی های قدرتمند را برای نشان دادن بخش پویای نرم افزارها و سیستم های غیر نرم افزاری دارد. این ویژگی ها شامل interaction و state machine می باشد.

تعامل (Interaction) می تواند دو نوع باشد.

• ترتیبی یا Sequential (توسط نمودار توالی یا sequence نمایش داده می شود)
• مشترک یا collaborative (توسط نمودار همکاری یا collaboration نمایش داده می شود)

با نشان گذاری تعامل (Interaction) در UML در ادامه، همراه هستیم.

نشان گذاری تعامل (Interaction) در UML

تعامل یا Interaction در اصل یک تبادل پیام بین دو مؤلفه UML است. نمودار زیر نشان گذاری های متفاوتی است که در یک تعامل (interaction) به کار می رود.

نشان گذاری های پایه در UML – نشان گذاری تعامل (Interaction) در UML

تعامل برای نشان دادن ارتباط بین مؤلفه های یک سیستم استفاده می شود.

نشان گذاری تعامل (Interaction) در UML رو مورد بررسی قرار دادیم.

نشان گذاری State machine

State machine حالت های مختلف یک جزء را در چرخه زندگی خود توصیف می کند. نشان گذاری State machine در نمودار زیر شرح داده شده اند.

نشان گذاری های پایه در UML

State machine برای توصیف حالت های مختلف یک جزء سیستم استفاده می شود. بسته به شرایط ، State یا وضعیت می تواند فعال ، غیرفعال یا بسته به شرایط هر چیز دیگری باشد.

اشیا یا المان های گروه بندی یا Grouping things

ساماندهی مدل های UML از مهم ترین جنبه های طراحی است. در UML ، فقط یک عنصر برای گروه بندی وجود دارد و آن package است.

نشان گذاری بسته بندی (Package)

نشان گذاری بسته بندی (Package) در شکل زیر نشان داده شده است و برای در بر گیری بسته بندی دیگر اجزای یک سیستم استفاده می شود.

نشان گذاری های پایه در UML

المان های حاشیه نویسی (Annotational things)

در هر نمودار ، توضیح در مورد عناصر مختلف و ویژگی های آن ها بسیار مهم است. از این رو ، UML برای پشتیبانی از این نیاز ، دارای نشان گذاری Note است.

نشان گذاری Note

این نشان گذاری در شکل زیر نشان داده شده است. از این نشان گذاری ها برای تهیه اطلاعات لازم از یک سیستم استفاده می شود.

نشان گذاری های پایه در UML

روابط (Relationships)

یک مدل کامل نیست مگر این که روابط بین عناصر به درستی توصیف شود. Relationship معنای مناسبی به مدل UML می دهد. در زیر انواع مختلفی از روابط موجود در UML وجود دارد.

• وابستگی (Dependency)
• انجمنی (Association)
• رابطه وراثت (Generalization )
• قابلیت توسعه (Extensibility)

نشان گذاری وابستگی (Dependency)

وابستگی از جنبه های مهم، در عناصر UML دارد. این عناصر وابسته و جهت وابستگی را توصیف می کند.

وابستگی همان طور که در شکل زیر نشان داده شده توسط یک پیکان نقطه چین نشان داده شده است. نوک فلش عنصر مستقل را نشان می دهد و انتهای آن ،عنصر وابسته را نشان می دهد.

نشان گذاری های پایه در UML

وابستگی برای نشان دادن وابستگی بین دو عنصر یک سیستم استفاده می شود.

در ادامه نشان گذاری انجمنی (Dependency) در UML رو توضیح خواهیم داد.

نشان گذاری انجمنی (Dependency) در UML

Dependency نحوه ارتباط عناصر موجود در نمودار UML را شرح می دهد. به عبارت ساده ، چند عنصر در یک تعامل شرکت می کنند.

Dependency توسط یک پیکان نقطه چین مانند نشان داده شده است. دو انتها دو عنصر مرتبط را نشان می دهند، همان طور که در شکل زیر نشان داده شده است. نوک پیکان به المان مستقل و طرف دیگر آن عنصر وابسته را نشان می دهد.

نشان گذاری های پایه در UML – نشان گذاری انجمنی (Dependency) در UML

انجمن برای نشان دادن رابطه بین دو عنصر در یک سیستم استفاده می شود.

با نشان گذاری انجمنی (Dependency) در UML آشنا شدیم.

نشان گذاری Association

Association ، رابطه وراثت دنیای شی گرا را توصیف می کند. این یک رابطه ی والدین و فرزند است.

Association توسط یک فلش با یک سر فلش توخالی همان طور که در شکل زیر نشان داده شده است نمایش داده می شود. یک انتهای نمایانگر عنصر والدین است و انتهای دیگر عنصر کودک را نشان می دهد.

نشان گذاری های پایه در UML – نشان گذاری Association

Association برای توصیف رابطه والدین و فرزند دو عنصر یک سیستم استفاده می شود.

نشان گذاری Generalization

تمام زبان ها (برنامه نویسی یا مدل سازی) مکانیسمی برای گسترش قابلیت های خود از جمله سینتکس و غیره را دارا هستند. UML نیز مکانیسم های زیر را برای ارائه ویژگی های توسعه پذیری دارا می باشد.

• کلیشه ها یا Stereotype ها (بیانگر المان های جدید است)
• tagged values (نمایانگر ویژگی های جدید می باشد)
• محدودیت یا Constraint (نشان دهنده حد و مرزها می باشد)

نشان گذاری های پایه در UML – نشان گذاری Generalization

از نشان گذاری های توسعه پذیری یا Extensibility برای تقویت قدرت زبان استفاده می شود. نشان گذاری های Extensibility در اصل عناصر اضافی است که برای نشان دادن برخی رفتارهای اضافی سیستم استفاده می شود. این رفتارهای اضافه بر سازمان تحت عنوان استاندارد های موجود در دسترس نیست.

مبحث نشان گذاری های پایه در UML رو در این جا به پایان می رسونیم.

کلام پایانی

نشان گذاری های پایه در UML ، از جمله نشان گذاری انجمنی (Dependency) در UML ، نشان گذاری تعامل (Interaction) در UML و غیره از مبحث آموزش زبان مدل سازی یکنواخت (UML) رو مورد بررسی قرار دادیم. در بخش بعد نمودارهای رایج در UML رو خواهیم داشت. با ادامه ی جلسات و وب سایت آموزشی پی وی لرن همراه باشید.