دوره های آموزشی آکادمی پی وی لرن (پروژه محور و ویژه بازار کار)



  • ۲۹
  • دی

جلسه ۱۵-۰۳ : راهنمای سریع UML

  • دسته‌بندی‌ها :
جلسه ۱۵-۰۳ : راهنمای سریع UML
    • جزئیات
    • نوع محتواآموزشی

      مقدمه

      سلام و وقت بخیر. با آموزش زبان مدل سازی یکنواخت (UML) از وب سایت آموزشی پی وی لرن در خدمتتون خواهیم بود. راهنمای سریع UML و بررسی نمودارها در UML رو در این بخش نیز ادامه خواهیم داد.

      راهنمای سریع UML

      در ادامه ی راهنمای سریع UML به مبحث بررسی نمودارها در UML می پردازیم.

      UML انواع مختلف نمودارها را برای پوشش بیش تر جنبه های یک سیستم تعریف می کند. به طور کلی نمودارها به صورت گام به گام و تکرار شونده ساخته می شوند.

      دو دسته ی اصلی از نمودار وجود دارند و این دو دسته نیز دوباره به زیر شاخه هایی تقسیم می شوند.

      • نمودارهای ساختاری (structural diagrams)
      • نمودارهای رفتاری (behavioral diagrams)

      نمودارهای ساختاری (structural diagrams)

      نمودارهای ساختاری نمایانگر جنبه استاتیک سیستم هستند و جنبه های استاتیک نمایانگر بخش هایی از نمودار است که ساختار اصلی را تشکیل می دهد و بنابراین پایدار می باشند.

      قسمت های استاتیک توسط کلاس ها ، رابط ها ، اشیاء ، اجزاء و گره ها نمایش داده می شوند. چهار نمودار ساختاری شامل موارد زیر می باشند.

      • نمودار کلاس (Class diagram)
      • نمودار شی (Object diagram)
      • نمودار مؤلفه (Component diagram)
      • نمودار استقرار (Deployment diagram)

      نمودار توالی (Sequence)

      نمودار توالی یا sequence diagram زیر مجموعه ی نمودار تعامل (interaction) است. نمودار توالی برای تجسم توالی تماس ها در یک سیستم برای انجام یک عملکرد خاص استفاده می شود. می توان گفت که sequence diagram جهت نمایش دنباله ای از فراخوانی ها در یک سیستم در راستای آماده سازی شرایط لازم برای اجرای عملیات خاص به کار می رود.

      نمودار کلاس (Class Diagram)

      نمودار کلاس شامل کلاس ها ، رابط ها ، انجمن ها و همکاری است. نمودارهای کلاس اساساً نمای شیء گرا از یک سیستم را نشان می دهند که از نظر ماهیت ،ایستا است.

      نکات زیر را هنگام ترسیم نمودار کلاس باید به خاطر بسپارید.

      • برای توصیف جنبه های مورد نظر سیستم ، باید نام نمودار کلاس معنادار باشد.
      • هر عنصر و روابط آن ها باید از قبل مشخص شود.
      • مسئولیت (ویژگی ها و روش ها) هر کلاس باید به روشنی مشخص شود.
      • برای هر کلاس باید حداقل تعداد خواص مشخص شود ، زیرا خواص غیر ضروری نمودار را پیچیده تر می کند.
      • در توصیف برخی از جنبه های نمودار ، از یادداشت ها استفاده کنید. در پایان فرایند ترسیم باید نمودار برای توسعه دهنده / کد نویس قابل درک باشد.
      • سرانجام ، قبل از تهیه نسخه نهایی ، نمودار باید روی کاغذهای ساده ترسیم شده و تا حد امکان بارها مجدداً اصلاح شود تا خروجی صحیح در آید.

      نمودار کلاس به عنوان پایه و اساس نمودارهای اجزا (component) و استقرار (deployment) در نظر گرفته می شود. نمودارهای کلاس نه تنها برای تجسم دید استاتیک سیستم است بلکه از آن ها برای ساختن کد اجرایی برای مهندسی معکوس و رو به جلو هر سیستم نیز استفاده می شود.

      به طور کلی ، نمی توان نمودارهای UML را به طور مستقیم با هیچ زبان برنامه نویسی شی گرا نگاشت نمود ، اما نمودار کلاس یک استثناست.

      نمودار کلاس به وضوح نگاشت با زبان های شی گرا مانند ++Java ، C و … را نشان می دهد.

      پس با توجه به تجربه عملی ، می توان گفت که نمودار کلاس به طور کلی برای ساخت برنامه های کاربردی استفاده می شود.

      به طور خلاصه می توان گفت ، نمودارهای کلاس برای موارد زیر می باشد.

      • توصیف دید ایستا از سیستم.
      • نمایش همکاری بین عناصر دید استاتیک.
      • توصیف عملکردهای انجام شده توسط سیستم.
      • ساخت برنامه های نرم افزاری با استفاده از زبان های شی گرا.

      بررسی نمودار شی (Object Diagram) در UML

      نمودارهای شی به نمودارهای کلاس وابسته هستند. مفاهیم اساسی برای نمودارهای کلاس و نمودارهای شیء مشابه هستند. نمودارهای شی همچنین دید ایستا از یک سیستم را نشان می دهند اما این دید ایستا یک تصویر یا نسخه ی فوری از سیستم در یک لحظه خاص است.

      نمودارهای شیء برای ارائه مجموعه ای از اشیاء و روابط آن ها به عنوان نمونه استفاده می شود.

      اهداف نمودارهای شی مشابه نمودارهای کلاس است.

      تفاوت بین دو نمودار کلاس و شیء در این است که یک نمودار کلاس یک مدل انتزاعی متشکل از کلاس ها و روابط آن ها را ارائه می دهد. در حالی که ، نمودار شیء نمونه ای از کلاس مورد نظر در برهه زمانی خاص که دارای ماهیت واقعی است را نشان می دهد.

      بدین معنا که نمودار شی شباهت بیش تری به رفتار واقعی سیستم دارد. در این جا مقصود به تصویر کشیدن دید ایستا از یک سیستم در یک برهه یا زمان خاص می باشد.

      این بدان معنی است که نمودار شی به رفتار واقعی سیستم نزدیک تر است. هدف از نمودار شی می تواند به صورت خلاصه خلاصه شود.

      • مهندسی معکوس و رو به جلو.
      • روابط بین اشیاء در یک سیستم
      • دید ایستا از تعامل.
      • درک رفتار شی و رابطه آن ها را از دید کاربردی

      چگونه می توان نمودار شی را ترسیم کرد؟

      یک نمودار شیء نمونه ای از نمودار کلاس است. بنابراین هر دو نمودار از عناصر اصلی یکسان اما به شکل های مختلف ساخته شده اند. عناصر نمودار کلاس به صورت انتزاعی برای نشان دادن طرح کلی (blue print) هستند و در نمودار شیء عناصر به صورت ماهیت concrete و واقعی هستند تا شیء حقیقی را به تصویر بکشند.

      برای نمایش یک سیستم خاص ، تعداد نمودارهای کلاس محدود است. اما اگر نمودارهای شیء را در نظر بگیریم ، می توانیم تعداد نامحدودی از نمونه ها را داشته باشیم که از نظر ماهیت یونیک و منحصر به فرد هستند.

      از بحث فوق ، مشخص است که یک نمودار شیء واحد نمی تواند تمام موارد لازم را نمایش دهد یا به عبارتی نمی تواند تمام اشیاء یک سیستم را مشخص کند.

      از این رو ،

      • ابتدا سیستم را باید مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و تصمیم گرفت و این که، کدام نمونه ها دارای داده ها و ارتباطات مهمی می باشند، مشخص نمود.
      • دوم ، فقط آن موارد را در نظر بگیرید که عملکرد آن ها را پوشش می دهد.
      • سوم ، برخی از بهینه سازی ها را انجام دهید زیرا تعداد نمونه ها نامحدود است.

      قبل از ترسیم نمودار شیء ، موارد زیر را باید به روشنی به یاد آورد و درک نمود.

      • نمودارهای شی از اشیاء تشکیل شده اند.
      • پیوند موجود در نمودار شی برای اتصال اشیاء استفاده می شود.
      • اشیاء و پیوندها دو عنصری هستند که برای ساختن یک نمودار شی مورد استفاده قرار می گیرند.

      پس از این ، قبل از شروع ساخت دیاگرام در مورد موارد زیر تصمیم گرفته می شود.

      • نمودار شیء باید یک اسم معنی دار داشته باشد تا هدف آن را نشان دهد.
      • مهم ترین عناصر شناسایی می شوند.
      • ارتباط بین اشیاء باید روشن شود.
      • مقادیر المان های مختلف برای گنجاندن در نمودار شیء باید مشخص شود.
      • یادداشت های (note) مناسبی را در جاهایی که توضیح بیش تری لازم دارد، اضافه کنید.

      در کجاها می توان از نمودارهای شی استفاده کرد؟

      به طور خلاصه می توان گفت که کاربرد نمودارهای شی در موارد زیر می باشد.

      • ساخت نمونه اولیه یک سیستم.
      • مهندسی معکوس.
      • مدل سازی ساختارهای داده ای پیچیده.
      • درک سیستم از دیدگاه کاربردی.

      ادامه ی مبحث راهنمای سریع UML و بررسی نمودارها در UML رو در بخش بعد خواهیم داشت.

      کلام پایانی

      راهنمای سریع UML در این بخش نیز ادامه دادیم. در بخش بعدی نیز آموزش و راهنمای سریع UML و بررسی نمودارها در UML رو ادامه خواهیم داد.

      QR:  جلسه ۱۵-۰۳ : راهنمای سریع UML
      به اشتراک بگذارید